4 loại cà phê Arabica phổ biến tại Việt Nam

Khi nhắc tới cà phê Arabica, người ta sẽ nghĩ ngay đến loại cà phê nổi tiếng với chất lượng cao, hương vị thơm ngon đặc trưng. Arabica là giống cà phê có nguồn gốc từ Ethiopia và hiện được trồng phổ biến tại Việt Nam với nhiều loại khác nhau. Nếu bạn đang tìm hiểu về cà phê Arabica, bài viết này sẽ cung cấp thông tin về 5 loại cà phê Arabica phổ biến nhất tại Việt Nam nhé.

Hiện nay, Việt Nam là quốc gia có sản lượng cà phê xuất khẩu lớn nhất trên thế giới với hơn 500 000 ha và sản lượng hàng năm từ 900 000 đến 1 200 000 tấn. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 35 000 ha cà phê Arabica trên toàn quốc, chủ yếu tập trung ở các tỉnh Lâm Đồng, Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Nghệ An, Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên. Cà phê Arabica được coi là loại cây có giá trị kinh tế cao nhất trong số các loài cây cà phê. Trên thị trường, cà phê Arabica luôn được đánh giá cao hơn vì có hương vị thơm ngon. Giá cà phê Arabica thường cao gấp đôi so với giá cà phê Robusta. Cà phê Arabica chiếm khoảng 70% trong số các sản phẩm cà phê cao cấp trên thế giới. Brasil và Colombia là hai quốc gia xuất khẩu chính của cà phê Arabica.

Đặc điểm của các loại cà phê Arabica

Đặc điểm nổi bật chung về hình dáng của cà phê Arabica là hạt có kích thước dài hơn so với những loại cà phê thông thường. Ngoài ra, các giống Arabica cũng có hình dáng tương tự nhau, khó để phân biệt. Chỉ khi uống mới có thể cảm nhận được sự khác biệt. Hiện nay, tại Việt Nam có các loại cà phê Arabica phổ biến sau:

Xem thêm Cách phân biệt cà phê Arabica và Robusta

Typica

Typica là một tên đi cùng lịch sử với sự phát triển lịch sự của ngành cà phê, đặc biệt là trong những giai đoạn đầu. Với những người yêu thích cà phê, Typica được coi là tiêu chuẩn chất lượng và thường có tranh luận về đánh giá tính tốt hay xấu của các loại cà phê dựa trên hương vị của Typica.

Với đặc tính di truyền, hạt cà phê Typica có nhiều acid malic mang đến hương vị chua như táo, kết hợp với vị ngọt và vị đắng nhẹ tạo nên một hương vị hài hòa đặc trưng chỉ có ở Typica. So với loại cà phê Bourbon, quả của Typica có kích thước dài và bắt mắt hơn.

Cây cà phê Typica chỉ sinh trưởng tốt ở độ cao từ 1500m trở lên và khó trồng do khả năng chống chịu sâu bệnh kém. Nó yêu cầu điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng thuận lợi để phát triển tốt. Vì những đặc tính này, năng suất của cây Typica rất thấp và cần kỹ thuật chăm sóc và bảo tồn phức tạp. Vì vậy, giống cây này hiếm và có giá bán cao, đặc biệt là loại Typica thuần chủng.

Bourbon

Cà phê Bourbon có hương vị ngọt ngào, chua thanh dễ chịu và đa dạng với nhiều tầng hương như vani, kẹo caramel, táo, lê, gỗ sồi, cây tuyết tùng, và mạch nha. Điều này làm cho hương vị của Bourbon trở nên tinh tế và đặc biệt, có thể dẫn đầu trong thế giới cà phê.

Bourbon là một loại cà phê tự nhiên được biến đổi từ giống Typica và có ý nghĩa quan trọng về mặt văn hóa và di truyền trên toàn thế giới. Tên gọi Bourbon xuất phát từ một hòn đảo thuộc Pháp, nơi mà những nhà truyền giáo người Pháp đã mang hạt giống từ Yemen về và trồng vào đất nước này vào năm 1875.

Quả cà phê Bourbon có hình tròn, màu đỏ, vàng và đôi khi có màu cam. Lá cây có màu xanh hoặc vàng đồng, cành nhỏ mọc theo hình nón và nghiêng 60° so với thân chính. Cây Bourbon thường phát triển tốt nhất ở độ cao từ 1000m – 2000m. Mặc dù chất lượng cà phê Bourbon được đánh giá cao, nhưng loại cây này lại rất dễ bị nhiễm bệnh và có sức chống chịu kém.

Moka

Có rất nhiều mỹ từ để miêu tả hương vị của cà phê Moka. Cây cà phê Moka ít được trồng ở nước ta, chủ yếu tập trung ở vùng Cầu Đất, Lâm Đồng. Với lượng nhiều, độ cao phù hợp và đặc biệt là đất đỏ bazan, hạt Moka ở đây có hương vị chua của trái cây, kết hợp với vị đắng nhẹ nhàng và không quá gắt, cùng với vị béo vừa phải, tạo nên một tuyệt phẩm mà bất kỳ người yêu cà phê nào cũng sẽ thích thú.

Moka hay còn được gọi là Mocha, là một giống cà phê đột biến của loại Bourbon. Tên gọi này được lấy theo tên của một cảng ở Yemen – nơi được coi là nguồn gốc của cà phê Arabica. Giống cây này cũng giống như hai người anh em của nó, khó trồng và cho năng suất thấp, chỉ sinh trưởng ở độ cao từ 1500m trở lên.

Thân cây Moka có màu xám nhạt và có phần uột hơn so với các giống khác do mang nhiều đặc tính khó chăm sóc. Khi bắt đầu chín, quả Moka chuyển từ màu xanh lá nhạt sang màu đỏ cà chua hoặc đỏ đậm. So với những hạt cà phê khác, hạt Moka có hình tròn và nhỏ, không dài và dẹt như các loại khác.

Catimor

Catimor là em út trong gia đình Arabica và cũng là loại có sức sống mạnh nhất. Được tạo ra bằng cách lai giữa hai giống cà phê Timor và Caturra, từ đó mang lại những đặc điểm sinh trưởng vượt trội và khả năng chống chịu sâu bệnh tốt. Hương vị của Catimor cũng rất cân bằng, kết hợp giữa vị chua thanh của Timor và vị ngọt ngào của Caturra, không quá đắng như Robusta thuần chủng nhưng vẫn đậm đà và quyến rũ.

Giống cà phê này thường phát triển tốt ở độ cao từ 700 – 1000m và cho năng suất cao với chất lượng cà phê thơm ngon. Vì vậy, Catimor được trồng rộng rãi tại Việt Nam và có nhiều loại phổ biến như

– Catimor T8667 với cây ngắn nhưng quả và hạt rất to.

– Catimor T5269 có khả năng phát triển tốt ở độ cao từ 600 – 900m và lượng mưa trên 3000mm mỗi năm.

– Catimor T5175 có năng suất cao nhưng không thích nghi với điều kiện quá thấp hoặc quá cao.